واکاوی مفهوم «تعلیم اسماء» در قرآن

author

Abstract:

در قرآن کریم از جمله در آیات 30 تا 33 بقره، از تعلیم «اسماء» به حضرت آدم×، به مثابه خلیفه برگزیده الهی در زمین، یاد شده است اما با توجه به بیان سربسته قرآن و عدم انسجام و همگونی لازم در روایات تفسیری، آراء مفسران نیز در تحلیل آن مختلف است. در مقاله حاضر سه دیدگاه متمایز دراین‌باره مطرح شده است: دیدگاه اول به ‌معنای ظاهری تعلیم اسماء و حمل آن بر آموزش نام‌های اشیاء نظر دارد؛ دومین دیدگاه افزون بر نام‌های اشیاء، خصوصیات و معانی دقیق و گسترده اشیاء را نیز در این تعلیم مطرح می‌کند؛ در سومین دیدگاه از اسماء، تحلیلی فلسفی عرفانی ارائه شده است و آن را به حقایق نورانی فراتر از عالم طبیعت تفسیر کرده است. دو دیدگاه نخست با نقد جدی همراه است و دیدگاه سوم قابل دفاع‌ است. در عین حال بر اساس برخی شواهد روایی از وجه دیگری نیز می‌توان در تحلیل علم الاسماء و نسبت تعلیم اسماء با جریان جعل خلافت سخن گفت که با ساختار آیات نیز همگون‌تر است. بر پایه این وجه، اسماء به همان نام و نشان‌های متعارف افراد خاصی از اولیاء و حجت‌های الهی قابل تفسیر است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

واکاوی مفهوم نسخ در قرآن از نگاه متقدّمان و متاخّران

        چکیده یکی از مسائل مهمّی که از همان آغاز در میان دانشمندان علوم قرآن مطرح بوده؛ نسخ در قرآن است. مفهوم نسخ در نگاه متقدّمان، مفهومی گسترده داشته به طوری که استثناء و تخصیص و تقیید را نیز در حیطه نسخ به شمار می آوردند. این در حالی است که متاخّران مفهوم نسخ را محدود تر  دانسته و موارد فوق را از دایره نسخ بیرون می دانند. تفاوت این دو دیدگاه را زمانی متوجه می شویم که تعداد آیات منسوخ را در ...

full text

بررسی شناختی استعاره‌های حوزة مفهومی اسماء زمان در قرآن کریم

استعاره‌های مفهومی در زبان‌شناسی شناختی ریشه دارند. کارکرد این نوع استعاره‌ها، برجسته‌سازی مفاهیم انتزاعی و معانی پنهان آنها با استفاده از شگرد مؤلفه‌سازی است. زمان ازجمله مفاهیم انتزاعی پرکاربرد در قرآن کریم است. این جستار از رهگذر روش توصیفی‌تحلیلی و با تکیه بر منابع کتابخانه‌ای به رشتة تحریر درآمده و در گردآوری داده‌ها از روش MIP سود جسته شده است. این پژوهش در نظر دارد انواع استعاره‌های مفهو...

full text

تعلیم اسماء به حضرت آدم (ع) از دیدگاه قرآن و حدیث

یکی از موضوعات مطرح در قرآن کریم، مسأله تعلیم اسماء به حضرت آدم(ع) است، که حقیقت این اسماء و فلسفه تعلیم آن ها به حضرت آدم(ع)، مباحث بسیاری را میان مفسران پدید آورده است. پژوهش حاضر با استفاده از روش تبیینی ـ تحلیلی به بررسی این مسأله از دیدگاه قرآن و روایات پرداخته است. مراد از اسماء در این آیه آن است که آن چه خدا به حضرت آدم(ع) تعلیم نمود، نشانه و مظهری از وجود خداوند است که دارای سه ویژگی مه...

15 صفحه اول

واکاوی مؤلفه‌های تعلیم در تبیین آموزه‌های وحی در سیره رضوی

در جامعه دینی توجه به امر تعلیم و آموزش مفاهیم دینی جایگاه محوری دارد چرا که تعلیم و تعلم آیات الهی ابزاری برای رسیدن انسان به سعادت است. ازآن‌جاکه به اعتقاد شیعه، ائمه اطهار(ع) منزلت ویژه‌ای در تفسیر معارف الهی دارند، این پژوهش در پاسخ به پرسش مهم‌ترین شیوه‌های تعلیم و تبیین مفاهیم دینی در سیره رضوی، به معرفی دو دسته مؤلفه پرداخته است. مؤلفه‌ها...

full text

واکاوی مفهوم قابلیت‌های فناورانه

اهمیت «قابلیت‌های فناورانه» در پیشرفت صنایع و شرکتهای مختلف صنعتی هر روز بیشتر از قبل نمایان می‌شود. پژوهشگران حوزه مدیریت فناوری این مفهوم را نه تنها عامل کلیدی در توسعه شرکت‌ها، بلکه عامل مهمی در توسعه و پیشرفت کشورها ذکر می‌کنند. علی رغم این تاکیدها، ادبیات این حوزه از پراکندگی رنج برده و تعاریف گوناگونی از آن ارائه شده است. این امر باعث می‌شود استفاده مدیران و مسئولین صنعتی از این موضوع دشو...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 7  issue 27

pages  123- 138

publication date 2016-10

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023